Polen bitkilerin döllenme olayını gerçekleştirebilmesi için havaya rüzgar veya böcekler yardımıyla yaydıkları farklı ağırlık ve büyüklükteki minik parçacıklardır. Kızıl ağaç, fındık ve huş ağacı yaydıkları polen nedeniyle polen alerjisini en çok tetikleyen bitkilerdir. Pelin, çimen türleri ve meyve bahçeleri takip eder. Küf mantarı üreme organları da polen alerjisini tetikleyicidir. Tıpta mevsimlik alerji ve halk arasında saman nezlesi olarak da bilinir.
Polenler nefes alıp verme esnasında solunum yollarımıza yerleşir ve bir çok insan için sorun oluşturmayan bu problem, alerjik faktör gösteren bir kişide bağışıklık sistemini harekete geçirir ve burun ve gözde iltihaplanmaya neden olur.Vücut polene karşı tepki olarak hapşırma, burun ve göz akıntısın, gözlerde kaşıntı, histamin ve iltihaplanma gibi vücut savunmasına geçer.
Polen alerjisi çoğunlukla 5-40 yaş grubu arasında ki kişilerde görülür ve bu hastalığa yakalanan kişi sayısının günümüzde daha da arttığı görülmektedir.
Polenler yılın belli aylarında ve sürelerinde havada azami miktarda bulunmaktadır. Polen en yaygın olarak mevsim geçişlerinde görülür. Bahar aylarında bitkilerin çiçek açması, yaz sonunda çimenler ve pelinler polen miktarının arttığı zamanlardır.
Polen alerjisi belirtileri : burun akması, kaşınması, burunda tıkanma ve hapşırmadır. Ayrıca gözlerde sulanma, kaşıntı ve şişmeler gözlenir. Polen sezonunda, bazı hastalarda astım görülür. Bu belirtiler hastanın etrafında ki kişiler tarafından kolayca anlaşılır fakat diğer tür rahatsızlıklar sadece hasta tarafından hissedilebilen belirtilerdir. Vücut bir tamamen tepki gösterir. Polen alerjisi olan kişi yorgunluk ve halsizlik hisseder, konsantre olma ve öğrenme kabiliyetinde azalma olur. Polen alerjisi kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkiler.
Polen alerjisi konusunda uzman olan doktorlar tarafından uygulanan iğne testi sayesinde, kişinin polene, ev tozlarına, küf mantarına, hayvan tüylerine olan hassasiyeti öğrenilir. İğne testinde polen alerjisini etkileyen bir maddeden küçük bir damla cildinize damlatılır. Bu damlanın içinden derinizden küçük bir delik açılır. Kızarık, kaşıntılı beyaz kabartılı bir alan gözlenirse bu alerjiniz olduğuna işarettir.Bu testten 3-10 gün önce herhangi bir alerji karşıtı ilacın kullanılmaması çok önemlidir çünkü test sonucunu yanlış etkileyebilir. Kan testi de polen alerji bulgusunda kullanılan yöntemlerdendir.
Polen alerjisi tedavisinde dikkat edilmesi gereken noktalar
Polen alerjisi olan kişiler özellikle temizliğe önem vermeli, ağır kokulara ve tütün dumanına maruz kalmaktan kaçınmalıdır.
• Polenlerin gün içinde havada en yoğun olduğu vakitlerde yani sabah ve akşam arasında ev havalandırılmamalıdır.
• Yine bu vakitlerde çamaşırlar dışarıda kurutulmamalı çünkü polenler çamaşırlara yapışabilir.
• Yatmadan önce, vücudunuza yapışan polenlerden kurtulmak için duş almanız da fayda vardır.
• Güneş gözlükleri gözdeki rahatsızlıkları azaltıp ve polenlerin göze ulaşmasını engelleyebilir.
• Özellikle astım hastaları polenlerin yoğun olduğu zamanlarda dışarı çıkarken maske kullanmaları gerekir.